Teknoloji insan için gelişiyor olsa da, insanlar teknoloji için sürekli kaynak bulmak zorunda.

Teknolojinin hızına yetişmek mümkün değil. 60’larda Douglas Engelbart, tahtadan ilk fareyi bilgisayar üzerinde el yordamıyla istenen işlemin kolayca yapılabilmesi için icat etmişti. Optik, kızılötesi kablosuz, radyo dalgalı, Bluetooth derken teknolojinin geldiği son nokta artık faresiz bilgisayar kullanabilmeye olanak tanıyor. MP3’ün de yaratıcıları olarak bilinen Stuttgart’lı Fraunhofer Institute for Industrial tarafından geliştirilen, EYCIN olarak adlandırılan (Eye-Controlled Interaction) sistem sayesinde, elleri kullanmaya gerek kalmadan sadece göz hareketleriyle bilgisayarda işlemler yapılabilecek. Ekranda gördüğünüz bir dosyayı açıp, işlemi bilgisayarın yapması için komut vermek istediğinizde gerekli olan tek şey gözünüz.. Dosyaya 30ms. bakmanız yeterli.

Aslında yeni sayılmayan bu projenin kaynağında grafik ara yüzünün (GUI) gözlerle idare edilmesini sağlayacak bir vizör ve çeşitli kontrol araçları üzerine çalışmalar yapan bir Alman endüstri şirketi var. Uzun zamandan beri bu teknoloji başka alanlarda da geliştirilerek son olarak EYCIN projesi halini almış. Sistem, bir monitöre bağlanan özel bir kızılötesi kamerayla işliyor. Kamera, optik tanıma yazılımıyla gözbebeğini yaklaşık 1-1.5 metre uzaklıktan tespit edip onu izlemeye başlıyor. Gözün baktığı alanın koordinatlarını hesaplayıp verileri transfer eden yazılımla, ekrandaki imleç göz bebeği hangi bölgeye yönelirse oraya hareket ediyor ve kullanıcı belirli seçim alanlarının içinde bulunan tuşlardan birine yarım saniye kadar baktığında, EYCIN sistemi bu hareketi bir tıklama olarak yorumlayıp işlemi gerçekleştiriyor. Projenin geliştiricileri bu sistemin sadece bilgisayarlarla değil çeşitli ev aletleri ve ev elektroniği cihazları üzerinde de kullanılabilmesi için çalışıyorlar. Odaların ışıklarına gözle kumanda etmek de mümkün olabilecek.

Bu teknoloji öncelikle zevk için bir kullanım değil, çalışırken her iki elini de kullanmak zorunda kalan bakım teknisyenleri ve felçli hastalar için düşünülmüş. Tabii ki teknoloji ileride geliştirildiği ve yaygınlık kazandığı takdirde her zevke ve her insanın kullanımına sunulacaktır.

Teknoloji hayatımızı kolaylaştırmasına kolaylaştırıyor ama, bağımlı hale getirip tembelliğe de sürüklüyor. Günlük hayat içersindeki alanlarımızı her geçen gün kaplayan enerjiye muhtaç teknoloji cihazlarına kolayca alıştığımız aşikar. Bu bağımlılığın her geçen gün artışı nedeniyle de yaşlı evimiz dünyayı da sürekli hasta ediyoruz. O hasta olunca, ondan bir parça olan biz insanlar da zarar görüyor, geç kaldıkça tedavisi mümkün olmayan yeni hastalıklara da kucak açıyoruz.

İnsanların dünyaya bıraktığı “carbon footprint”leri, yani hayat boyu harcadıkları enerjinin salınımını bireysel olarak azaltma yönünde yeni kararlar alıp, az da olsa alışkanlıklarımızda değişiklikler yaparsak, küresel ısınmanın dünya üzerindeki ekstra yükünü de azaltmış oluruz.

Seda İrengü Özmen / Home & Technology Eylül 2007
Agora / Editör

Read More 1 Comment | Yazar seda irengü özmen |

Çekimlerine başlanan “24” dizisinin 7.Gün’ünde küresel ısınmaya ve karbon salınımına dikkat çekilecek.

ABD’de Terörle Mücadele Birimi “CTU” ajanı Jack Bauer’ın her bölümü gerçek zamanlı ilerleyen 24 saatlik maceralarını konu alan, ülkemizde CNBC-e kanalının beş yıldır yayınladığı “24” dizisi yedinci sezonunda küresel ısınmayla mücadeleye girişiyor.

Sadece senaryoda değil dizinin tüm prodüksiyonunda da küresel ısınmaya karşı önlemlere başvuruluyor. Karbon salınımını azaltmaya yönelik yapılan düzenlemelere göre sezon sonuna gelindiğinde de tamamen salınımın olmaması hedefleniyor. Dizinin çekimlerinde kullanılan 26 taşıt ve 5 jeneratör de çevre dostu biyodizel yakıtla çalışıyor. Çekimlerin yapıldığı Los Angeles’da Su ve Enerji Bakanlığı’nın aracılığıyla, prodüksiyon boyunca harcanacak enerji, rüzgar, su ve güneş gibi yenilenebilir enerji kaynaklarından satın alınıyor. Bunun sonucu olarak sağlanan “Yeşil Enerji” ile birlikte kullanılan tüm teknik cihazlar da aynı şekilde çevreye daha duyarlı biçimde işlerini görüyor. Ayrıca senaryolar, çekim çizelgeleri ve diğer kağıt baskılı notlar da taşıt kullanılarak ve elden teslim etmek yerine e-posta aracılığıyla gönderiliyor.

Dizinin baş oyuncusu Kiefer Sutherland, küresel ısınmayla ilgili mesajlar veren bir video ile de konuya dikkat çekiyor. Yıllardır milyonların kahramanı olan Sutherland’in canlandırdığı karakter Jack Bauer’ın verdiği talimatlara ve tavsiyelere dizide oynayan diğer karakterler uymuş olsaydı her kriz 24 değil 12 saatte çözülmüş, dizinin adı da “12” olurdu herhalde. Küresel ısınma ile mücadele konusunda umarız diğer diziler ve milyonlarca izleyenleri de, kahramanımız Jack Bauer’dan esinlenir.
www.fox.com/24/info.htm

Seda İrengü Özmen / Home & Technology Eylül 2007
Aktüel / Ekotronik

Read More 0 yorum | Yazar seda irengü özmen |

Panasonic, üretim aşamasında gösterdiği çevre dostu faaliyetlerini, lojistik kamyonlarında kendi ürettiği biodizel yakıtları kullanarak geliştiriyor.

Panasonic kurduğu 7 biodizel arıtma tesisinden bir yılda toplam 9 bin 500 litre atık yemek yağını biodizel yakıt olarak arıtmayı amaçlıyor ve böylece Japonya’daki CO2 azaltımına yıllık 30 ton katkıda bulunmayı hedefliyor. Ayrıca, Panasonic projeyi 2010 yılında Japonya’daki tüm fabrika ve şirketleri kapsayan bir faaliyet olarak teşvik etmeyi amaçlıyor.

Biodizel yakıtı, kullanılmış bitkisel yemek yağından üretiliyor. Biodizel yakıtlara, arıtılabilmesi ve dizel (veya hafif petrol) araçlarda kullanılabilmesi için, viskozite ve yanma noktasını düşürmek üzere etanol ve bir katalizör ekleniyor.

Panasonic,  bugün 18 lojistik kamyonu, 2 forklift ve 2 adet şirket çalışanının özel arabaları dahil toplam 25 araç ile üç şehir otobüsünün çalıştırılmasında kullanılan biodizel yakıtı 2010 yılında Japonya’daki tüm grupları kapsayan bir faaliyet olarak teşvik etmeyi amaçlıyor. 1 kilo bio-yakıt kullanılması, 0,8 kg az petrol kullanımı sağlıyor ve ısıtıcı gazları azaltma maliyetini ise 70 yen (yaklaşık 0.43 Euro) düşürüyor.

Seda İrengü Özmen / Home & Technology Eylül 2007
Aktüel / Ekotronik

Read More 0 yorum | Yazar seda irengü özmen |

Ağaç kesimini azaltacak yeni bir kağıt üretim yöntemi geliştiren Xerox, her yıl 1 trilyon ofis kağıdının kullanıldığı Amerika’da satışa sundu.

Dijital baskı ve kopyalama makinelerinde kullanılmak üzere geliştirilen ve ağaç tüketimini yarı yarıya azaltacak “Yüksek Randımanlı Kağıt” (High Yield Business Paper) adlı yeni mekanik fiber kağıt, Xerox’un A.B.D Webster’daki AR-GE Laboratuarında geliştirildi. Yarı yarıya daha az ağaç ve daha az su ve kimyasal madde kullanılan yeni kağıdın üretildiği fabrikada fosil yakıtlar yerine hidroelektrik enerji kullanılıyor. Böylece kağıt üretiminde ortaya çıkan sera gazı emisyon oranı da yüzde 75 düşürülmesi sağlanıyor. Geliştirilen bu kağıt, dijital baskı ve kopyalama makinelerinde güvenle kullanılabilecek türünün ilk ve tek ekolojik kağıdı olarak tanımlanıyor.

Geleneksel kağıt hamuru üretiminde ağaç kütükleri, su ve kimyasal bir karışımın kullanıldığı kimyasal yoğurma sürecinden geçerek ağaç lifleri ayrıştırılıyor. Ayrıştırılan ağaç liflerinin üzeri selüloz ile kaplanıyor. İşleme giren her ağaç parçasının yaklaşık yüzde 45’i kağıt haline geliyor. Geride kalan ahşap kimyasalları işlem esnasında enerji oluşturmak için yakılıyor. “Yüksek Randımanlı Kağıt” ise mekanik bir yoğurma sürecinden sonra üretildi. Yeni bir yaklaşımla geliştirilen ağaç kimyasalları, işlem esnasında kağıt yapıcı liflerden ayrılmadığı için bu yöntem her ağaçtan iki kat daha fazla kağıt üretilmesini sağladı. Diğer bir deyişle ağaç parçalarından yüzde 90’ın üzerinde kullanım oranı yakalanmış oldu.

Mekanik fiber kağıdın özellikleri
Mekanik fiber kağıt benzersiz karakteristik özellikler taşıyor. Ekolojik faydalarının yanı sıra halen kullanmakta olduğumuz standart 75 gramlık kağıttan daha az, yaklaşık 67 gram ağırlığında olan “Yüksek Randımanlı Kağıdın” her kilosunda yaklaşık yüzde 10 daha fazla yaprak bulunuyor. Ayrıca hafif olmasından dolayı doğrudan pazarlama yapan şirketlerin gönderim maliyetlerini de azaltacağı söyleniyor. Ancak tıpkı gazete kağıdında olduğu gibi yeni geliştirilen mekanik kağıt da, arşiv nitelikli kullanım için elverişli değil. Yumuşak renk tonuyla yüzde 84 parlaklık oranına sahip Xerox’un yeni kağıdı, arşiv ömrü gerektirmeyen dokümanların her ışık ortamında kolayca okunabilmesini sağlıyor.

Xerox’un “Yüksek Randımanlı Kağıdı”, Xerox DocuTech ve Xerox Nuvero ürün ailesi, Xerox 4110 Kurumsal Baskı Sistemlerinin de aralarında yer aldığı dijital yazıcı ve kopyalama sistemlerinde kullanılabilecek. Yeni mekanik fiber kağıt A.B.D'de Ağustos ayı başında satışa sunuldu. Xerox'un yeni mekanik kağıdına müşterilerden talep gelmesi halinde Türkiye'de de tüketicilerle buluşturmayı planlıyor.

Seda İrengü Özmen / Home & Technology Eylül 2007
Aktüel / Ekotronik

Read More 0 yorum | Yazar seda irengü özmen |

Avrupa Birliği tarafından dikte edilen RoHS, elektronik cihaz üretiminin insan sağlığına ve çevreye zarar vermemesi için, zararlı maddelerin elektrikli ve elektronik ürünlerdeki kullanım miktarlarını kısıtlıyor.

Türkçe’de “Zararlı Madde Kullanımının Sınırlandırılması” olarak geçen RoHS (The Restriction of Hazardous Substances Directive), elektrikli ve elektronik ekipmanlarda ya da parçalarında kullanılan bazı potansiyel zararlı maddelerin bulunmamasını veya sınırlandırılmasını şart koşan Avrupa Birliği ülkeleri tarafından hazırlanan, uluslararası bir yönetmelik. Bu zararlı maddeler;
Kurşun (Pb), Cıva (Hg), Kadmiyum (Cd), Hexavalent Chromium VI veya Cr6+ (VI), Polybrominated biphenyls (PBB) ve Polybrominated diphenyl ether (PBDE).

2002/95/EC olarak da adı geçen RoHS yönetmeliği, 1 Temmuz 2006 tarihinde Avrupa’nın genelinde yürürlüğe girdi. Yönetmeliğin temelindeki elektrikli ve elektronik ekipmanlarda (EEE) bu altı maddenin kullanımının kısıtlaması ile insan ve çevre sağlığının korunmasına katkı sağlanmakta. WEEE yönetmeliği ise kullanılması mecbur fakat aşılmaması gereken en düşük geri dönüşüm seviyesini belirlerken, RoHS hangi maddelerin kısıtlanması gerektiğini ve sınırı belirtilmiş maddelerin seviyeleri konusunda kısıtlamalarının kesin olarak belirtmesi üzerine çalışmaktadır.

Sağlığa zararlı maddeler
RoHS kuralları birçok kişi tarafından "Kurşunsuz Üretim" gibi yorumlanıyor olsa da, işin aslı sağlığa zararlı maddeler sadece kurşundan ibaret değil. RoHS kapsamında kullanımı yasaklanan 6 madde ve izin verilen maksimum kullanım miktarları 1/1000 gibi kısıtlanmıştır.

Kurşun lehim bileşiminde bulunur ancak kalay gümüş ya da kalay bakır karışımı lehim yerine tercih edildiğinde bu direktife uyum sağlanabiliyor. Cıva ise pillerde bulunan bir katkı maddesidir ancak cıvasız pillerde imal edilebiliyor. Diğer zararlı maddeler ise genellikle kontak temizliğinde kullanılan spreylerde bulunuyor. Genel olarak insan sağlığına zararlı olan bu maddeler, hamile kadınlarda çocuk düşürmeye yol açabilir ya da kana karışarak hücrelerin ölmesine neden olarak kansere de dönüşebilir. Bu yüksek risklerinden ötürü elektrik ve elektronik malzemelerin imalatında ancak 1/1000’in de altında bulunmasına izin veriliyor. Bunun tespiti ise malzeme sıvı fazına geçirildiğinde, gerekli analiz cihazlarında ölçülebiliyor.

Sağlığa zararlı maddelerin kullanım yerleri

RoHS bir Avrupa Birliği direktifi olmasına karşın, tüm dünyada geçerliliği korumakta. Çünkü, Avrupa dışındaki EEE üreticileri, bu ürünleri veya malzemeleri nihayetinde Avrupa Birliği üyesi bir ülkeye ihraç etmesi durumunda, bu direktifteki mevzuata tam olarak uymak zorunda kalıyor.

RoHS direktifi kapsamına giren; ev cihazları, bilgi teknolojisi ve telekomünikasyon teçhizatı, tüketici elektroniği, aydınlatma montajı, elektrikli aletler, oyuncaklar, spor ve boş zaman teçhizatı, otomatik satış makineleri ve filaman lambalar için tüm kısıtlamalar geçerlidir. Bu ürünleri üreten bir firma direktife uygun olmayan bir ürünü Avrupa’ya satmaya kalktığında satışı yasaklanıyor ve ürünleri toplatılıyor.

Diğerleri ne yapıyor?
Dünyanın diğer bölgeleri de benzer tedbirleri kabul ediyor. Aralarında bu konudaki önlemleri ilk başlatan ülke olan Japonya olmasına karşın, Avrupa Birliği daha hızlı adım atmış. ABD ise Ocak 2007 tarihi itibariyle benzer uygulamaya geçmeyi hedeflemiş üçüncü bölge olarak sırasını bekliyor. Asya ülkeleri ve özellikle dünyadaki EEE üretimin büyük çoğunluğunu yapan Çin'de bulunan ufak firmalar bu konuda yavaş davransa da, bu ülke yönetimleri RoHS kurallarına uyma konusunda oldukça kararlı.

RoHS’a uymamanın cezası
Bu konuda her Avrupa Birliği ülkesi kendisine göre kanun ve kurallar koyuyor olsa da, İngiltere Ticaret ve İçişleri Departmanı tarafından önerilen cezalar, RoHS uyumlu olmayan ürünle ilgili olarak ürünün pazarda yasaklanması, RoHS ihlalinden sorumlu olan kişilerle ilgili olarak 3ay ila 2 yıl arası hapis ve en az 5,000 Sterlin para cezası öngörülüyor.

RoHS kurallara uygun olarak üretilmiş malzemelerin ürün kodlarında bazı firmalar değişiklik yaparken bazı firmalar ürün kodlarını değiştirmemeyi, ancak paketleme esnasında "RoHS uyumludur" ibaresi kullanmayı tercih ediyorlar. Sağlığa zararlı bu maddeler, üretim sırasında üreticiye birçok faydalar sağladığından, bunlardan vazgeçmeleri demek bazı üretim zorluklarını da kabul ettiklerini göstermektedir. Bu sebeple tüketici olarak satın alacağınız bir üründe "RoHS uyumludur" yazısı gördüğünüzde bilinçli davranarak o markayı tercih etmeniz halinde, hem size hem de gelecek için daha sağlıklı bir yaşama ufak da olsa katkı sağlayacaktır.

Daha ayrıntılı bilgi için:
www.rohs.gov.uk

Seda İrengü Özmen / Home & Technology Ağustos 2007
Makale / Ekotronik

Read More 0 yorum | Yazar seda irengü özmen |